Baharatlar yüzyıllardır faydalarıyla en şifalı besinler arasında yer alıyor. Aromaları ile yemeklere lezzet katan baharatların sağlık için de sayısız faydası bulunuyor. Şeker ve kolesterol düzenlemekten, metabolizma güçlendirmeye, kanser hücrelerinin baskılanmasından tümörün küçülmesine katkı sağlayanlara kadar birçok farklı alanda fayda sağlayan baharatlar doğru kullanılmadığında ise sağlığı tehdit edebiliyor.
Diyetisyen Rıdvan Arslan konu hakkında bilgiler verdi.
TARÇIN KAN ŞEKERİNİ DÜŞÜRÜR MÜ?
Araştırmalar evet diyor. Bu popüler baharat, tarçın ağacının kabuğundan gelir ve kabak baharat lattesinden Cincinnati biberine kadar her şeyde kullanılır. Tarçın, özellikle kan şekeri yüksek olan insanlar için harikadır. Yiyeceklere şeker eklemeden tatlı bir tat verir ve araştırmalar, tip 2 diyabetli kişilerde kan şekerini düşürebileceğini göstermektedir.
Tarçın, yüksek kan kolesterolünü ve trigliserit düzeylerini düşürmek gibi kalp sağlığına da fayda sağlayabilir. Bu, özellikle kalp hastalığı geliştirme riski daha yüksek olan diyabetli kişiler için önemlidir.
Tarçın, diyabet ilaçlarının veya karbonhidrat kontrollü bir diyetin yerine geçmez, ancak sağlıklı bir yaşam tarzına yardımcı olabilir.
Öğün ipucu: Yoğurt, meyve veya sıcak mısır gevreği üzerine serpmeyi deneyin veya güveçlerde ve kırmızı biberlerde veya et ovma olarak kullanın.
ZERDEÇAL İLTİHABI AZALTABİLİR Mİ?
Zerdeçal, en çok Hint köri yemeklerinde kullanılmasıyla bilinir ve yaygın bir rahatsızlık ve hastalık nedeni olan iltihaplanmayı azaltma yeteneği nedeniyle modaya uygun bir süper besin haline gelmiştir.
Zerdeçal bileşenlerinden biri kurkumin adı verilen bir maddedir. Araştırmalar, Alzheimer hastalığı ve depresyonla bağlantılı olan beyindeki iltihaplanmayı azaltabileceğini düşündürmektedir. 50 yaş üstü yetişkinler üzerinde yapılan küçük bir çalışmada, 18 ay boyunca kurkumin takviyeleri tüketenlerin hafıza testi puanlarında iyileşme görüldü. Ayrıca morallerinin daha iyi olduğunu bildirdiler. En etkileyici? Beyin taramaları, bilişsel gerileme ile ilişkili önemli ölçüde daha az belirteç gösterdi.
Antiinflamatuar nitelikleri nedeniyle kurkumin, artritli kişilerde ağrı ve şişliği azaltmada da etkilidir. Ve hayvan çalışmaları, kurkuminin güçlü anti-kanser özelliklerine sahip olabileceğini gösteriyor. Bir Johns Hopkins çalışması, kurkumin ve bir kemoterapi ilacı kombinasyonunun, ilaca dirençli tümörleri küçültmede tek başına kemoterapi kullanmaktan daha etkili olduğunu buldu.
Yemek ipucu: Bu güçlü baharatı diyetinize eklemek ister misiniz? Kavrulmuş sebzelere ve etlere sürün, tacolara serpin veya köri yapın.
ZENCEFİL MİDE BULANTISINI GİDEREBİLİR Mİ?
Zencefil, Asya kültürlerinde binlerce yıldır mide rahatsızlığı, ishal ve mide bulantısını tedavi etmek için kullanılan tropikal bir bitkidir . ABD'de, lolipoplar, şekerler, kapsüller ve çaylar gibi çeşitli uygun biçimlerde gelir. Kurutulmuş tozu ayrıca bakkalın baharat reyonundan satın alabilir veya çay yapmak veya tariflere rendelemek için taze olarak satın alabilirsiniz.
Araştırmalar, zencefilin hamilelikle ilgili mide bulantısını yatıştırmada ve ameliyattan sonra mide rahatsızlığını azaltmada etkili olduğunu bulmuştur. Bazı araştırmalar ayrıca zencefilin hareket hastalığının şiddetini azalttığını veya semptomları tamamen önlediğini bulmuştur. Bulantı önleyici ilaçlarla birlikte alındığında kemoterapinin neden olduğu mide bulantısı ve kusmaya bile yardımcı olabilir. (Belirli ilaçlarla negatif etkileşime sahip olabileceğinden, kemoterapi ilaçları kullanırken zencefil almadan önce doktorunuza danışın.)
Yemek ipucu: Bu çılgın baharatı tavada kızartılmış yemeklere, smoothie'lere ekleyerek veya çayda yudumlayarak diyetinize ekleyin. Ev yapımı salata soslarına ve unlu mamullere de ekleyebilirsiniz.
SARIMSAK KALBE İYİ GELİR Mİ?
Çoğumuz, yemek pişirmede sıklıkla kullanılan keskin kokulu soğan olan sarımsağa aşinayız. Ancak sarımsak yemenin kalbinizi kalp hastalığına yol açan değişikliklerden koruyabileceğini bilmiyor olabilirsiniz.
Yaşlandıkça, arterlerin bir miktar sertleşmesi normaldir. Buna ateroskleroz denir ve arter duvarlarınızın içinde kolesterol ve diğer maddelerden oluşan yağ birikintileri oluşur. Sigara, yüksek tansiyon ve yüksek kolesterol gibi faktörler durumu daha da kötüleştirebilir. Birikme zamanla arttıkça, arterler daralır. Bu sizi kalp krizlerine ve felçlere karşı duyarlı hale getirebilir.
Araştırmacılar, özellikle kadınlarda kan damarlarını esnek tutmakla sarımsak alımını ilişkilendirdiler. Ek olarak, araştırmalar sarımsak yemenin kolesterol ve trigliseritleri azaltabileceğini düşündürmektedir.
Sarımsak, kalp doktorlarının sıklıkla tavsiye ettiği bir beslenme tarzı olan Akdeniz diyetinin önemli bir bileşenidir. Her türlü tuzlu yemekte kullanılabilir.
Yemek ipucu: Sebzeleri tatlandırmak için taze veya toz haline getirilmiş sarımsağı zeytinyağı ve biberle eşleştirin veya lezzetli bir et ovmak için biberiye ile birlikte kullanın. Çorbalara ve salata soslarına da serpebilirsiniz.
KIRMIZI BİBER AĞRIYI HAFİFLETEBİLİR Mİ?
Kapsaisin, beyninize gönderilen ağrı sinyallerinin sayısını azaltır. Sonuç? Çok fazla rahatsızlık kaydetmiyorsunuz. Artrit ve diyabete bağlı sinir hasarının neden olduğu ağrı üzerinde çalışır. Kapsaisin içeren kremleri doğrudan eklem ve kaslara uygulayabilirsiniz.
Laboratuar araştırmaları ve hayvanlar üzerinde yapılan araştırmalar, acı biber yemenin çok fazla iç ağrıya neden olan bir şeye de yardımcı olabileceğini gösteriyor: ülser. İnsanlar genellikle baharatlı yiyecekleri mide rahatsızlığıyla ilişkilendirse de, kapsaisin ülsere neden olan bakterilerin ( Helicobacter pylori veya H. pylori ) büyümesini kısıtlayarak, aşırı mide asidini azaltarak ve kan akışını artırarak ülserleri azaltmaya yardımcı olur .
Yemek ipucu: Bu baharatı yemeğinize ısı eklemek istediğinizde kullanın. Biber, çorbalar, güveçler ve ette harikadır. Eğlenceli bir dokunuş için sıcak çikolataya biraz ekleyin.