Ağzının tadını bilenler vesağlıklı yaşayanlar bilir ki yemek yapılabilecek en sağlıklıyağ zeytinyağıdır. “Ömrü uzatan, vücudun her noktasına ayrıayrı iyi gelen ve ısıya da oldukça dayanıklı bir başka yağvar mı?” diye sorarsanız biz, “Tüm bu özellikleri içindebarındıran ikinci bir yağ yok.” deriz!
Zeytinyağı sağlıklı olmasına sağlıklı fakat bizler iyi yağ seçebiliyor muyuz dersiniz? Renginden kokusuna, dokusundan akışkanlığına kadar zeytinyağı seçmenin birçok önemli püf noktası var. O hâlde iyi zeytinyağı nasıl seçilir? Gelin akıllardaki soruları hep birlikte cevaplayalım!
Zeytinyağı nasıl üretilmeli?
Zeytinin içerisinde ‘polifenol’ adlı bir bileşen bulunuyor. İşte bu bileşen zeytinyağını asıl sağlıklı yapan şeydir. Polifenoller erken hasat döneminde en üst seviyelerdedir. Geç hasatta zeytin daha fazla yağ verir fakat polifenol miktarı az olduğu için sağlığa olan faydası da az olacaktır. O hâlde zeytinyağını seçerken ‘erken hasat’ olması oldukça önemli diyebiliriz
Üretim tekniği ile alakalı bir önemli faktör daha var ki o da ‘sıkım tekniği’ Sıcak sıkım zeytinlerde polifenoller suya karışacak ve aslında zeytinyağının da hiçbir faydası kalmayacaktır. Bu sebeple zeytinyağı alırken mutlaka ‘soğuk sıkım’ olmasına özen göstermeliyiz. Soğuk sıkım zeytinyağında çok az su kullanıldığı için zeytinyağının tüm besin değerleri korunur.
Zeytinyağının rengi nasıl olmalı?
Öncelikle şunu belirtmeliyiz ki, yağın sadece rengine bakarak zeytinyağı seçilmemeli! Renk önemli fakat esas kıstas değil. Tezgahlarda veya yağı aldığınız herhangi bir yerde bile yağın içine farklı maddeler karıştırılarak ‘ideal renk’ basit bir şekilde hazırlanabilir. Yağın rengi hasat dönemine göre değişebilir. Altın sarısından yeşile uzanan geniş bir renk yelpazesi olan zeytinyağının, erken hasat edildiğinde rengi yeşile daha yakın olacaktır.
Zeytinyağı nasıl kokmalı?
“Zeytinyağını koklayın eğer zeytin kokusu alıyorsanız iyidir.” diyeceğimizi sanıyorsanız yanılıyorsunuz. Zeytin ne kadar geç toplanırsa yağa da kokusu o kadar sirayet eder. Bir zeytinyağı ne kadar çok zeytin kokuyorsa o kadar geç hasat demektir. Zeytinyağını kokladığınızda taze meyvemsi, çimen, narenciye gibi kokular almalısınız. Eğer yağlı boya gibi ağır bir koku alıyorsanız bu yağın çok beklemiş olduğunu gösterir.
Zeytinyağının dokusu nasıl olmalı?
Gelin evdeki yağınıza küçük bir test yapalım! Yağınızı donunca çatlama yapmayan çay bardağından daha küçük bir kaba koyun ve buzluğa atın. 30 ila 45 dakika donmasına izin verin. Gerçek zeytinyağı soğuk hava koşullarında donabilen bir yağdır. Kabı çıkardığınızda yağın her bölümü eşit bir şekilde donuyorsa korkmayın, elinizdeki yağ hakiki bir zeytinyağı. Ancak bir kısmı donmuş bir kısmı donmamışsa yağınızın içerisine farklı yağlar da karıştırılmış demektir.
Öncelikle zeytinin bir meyve olduğunu akıllarda tutalım. Bu meyveyi henüz tam olgunlaşmamışken dalından koparıp yediniz. Tadı nasıldır? Acıdır değil mi? İşte zeytinyağının tadında aradığımız acılık da budur. Bu acılık yağın asitli olduğu anlamına gelmez, antioksidan bakımından çok zengin olduğu anlamına gelir. Tattığınız yağ hafif ve tatlıysa bu, ne yazık ki yağın içine farklı maddeler karıştırılmış olabileceğine işarettir. Aksine zeytinyağı genizde ve dilde hafif acı bir tat bırakmalı, boğazı yakmalı fakat mideyi yakmamalı!