Türkiye imalat sektörünün ana ihracat pazarlarındaki faaliyet koşullarını ölçen İstanbul Sanayi Odası (İSO) Türkiye İmalat Sektörü İhracat İklimi Endeksi’nin Ekim 2021 dönemi sonuçları açıklandı. Endekste eşik değer olan 50,0’nin üzerinde ölçülen tüm rakamlar ihracat ikliminde iyileşmeye, 50’nin altındaki değerler ise bozulmaya işaret ediyor.Eylülde 54,7 olan İstanbul Sanayi Odası Türkiye İmalat Sektörü İhracat İklimi Endeksi, ekimde 54,7 ile yatay seyretti ve Türk imalat sanayi ihracatçılarının talep koşullarında belirgin iyileşmenin sürdüğünü ortaya koydu. Yine de eylül ve ekimde aynı değeri alan endeks, söz konusu iyileşmenin şubat ayından beri en ılımlı düzeyde olduğuna işaret etti.
ABD ve Orta Doğu’da büyüme güçlü
Dünyanın en büyük ekonomisi olan Amerika Birleşik Devletleri’nde ekonomik aktivite ekim ayında keskin artış kaydetti ve bu artış son üç ayın en yüksek hızında gerçekleşti. Orta Doğu’da da büyüme son çeyreğe genel olarak güçlü başladı. Birleşik Arap Emirlikleri’nde petrol dışı üretim hacmi Temmuz 2019’dan beri en güçlü artışı kaydederken, Suudi Arabistan’da büyüme hızı yaklaşık son dört yılın zirvesine ulaştı. Takip edilen ekonomiler içerisinde ekonomik aktivitenin en keskin artış gösterdiği ülke Katar oldu. Talepte düşüşün devam ettiği Mısır ve Lübnan ise bölgenin geri kalanından olumsuz ayrıştı.
Tedarik zincirlerinde yaşanan geçmişte benzeri görülmemiş aksamalar dünya ölçeğinde mal ihracatını daha zor hale getirmekle birlikte son veriler en azından temel talep koşullarının halen büyümeye elverişli olduğunu gösteriyor. Son aylarda Avrupa’da gözlenen yavaşlama belirtilerine rağmen bu kez Orta Doğu’nun bazı bölgelerinde güçlü seyreden büyümenin telafi edici etkileri gözlendi. ABD’de ise üretim artışı ekimde son üç ayın en yüksek hızında gerçekleşti.IHS Markit Ekonomi Direktörü Andrew Harker
Avrupa’da yavaşlama belirtileri
Orta Doğu ve ABD’de genel olarak güçlü seyreden büyüme görünümüne karşılık, tedarik zincirlerindeki ciddi aksamaların üretim artışlarını sınırladığı Avrupa’da yavaşlama belirtileri dikkat çekti. Almanya, Fransa, İtalya ve İspanya’da ekonomik aktivite daha düşük oranlı artışlar sergiledi. Almanya’da büyüme şubat ayından bu yana en ılımlı düzeyde gerçekleşirken Fransa, İtalya ve İspanya’da ise nisandan beri en yavaş artışlar kaydedildi. Öte yandan, bu eğilime direnen Birleşik Krallık ve Hollanda’da üretim artışları eylül ayına kıyasla daha güçlü seyretti.
Asya-Pasifik’te toparlanma sinyali
Yılın üçüncü çeyreğinde Covid-19 salgınının yayılmasına bağlı olarak yaşanan zorlukların ardından Asya-Pasifik Bölgesi ekimde toparlanma sinyalleri verdi. Avustralya, Malezya, Japonya ve Vietnam’da ekonomik faaliyet yeniden büyüme bölgesine geçerken, Çin’de üretim üst üste ikinci ay artış gösterdi. Diğer BRIC ekonomilerine bakıldığında, Hindistan’da talep güçlü şekilde iyileşirken Brezilya’da ise üretim yüksek oranlı artış sergiledi. Buna karşılık, Rusya’da ekonomik aktivite son üç ayda ikinci kez hafif çapta düşüş kaydetti.
